زلزله زدگان بعد از حدود سه سال فاقد امنیت اجتماعی، سایکولوژی و اقتصادی هستند.
یادداشت اختصاصیِ دکتر فاضل الیاسی- پژوهشگر فوق دکترای دانشگاه تهران
علم بشر هنوز قادر به پیشبینی دقیق سوانح طبیعی نیست، اما انسان توان و تخصص مدیریت پیش از سوانح و کاستن از شدت تبعات آن را دارد.
در مملکت ما که جزو ده مملکت پر سوانح دنیاست چیزی به مثابه مدیریت ریسک و پیشگیرانه وجود ندارد و تمام کارهایی که پس از سوانح بایستی در حوزه های مختلف صورت بگیرد به بازسازی فیزیکی تقلیل داده شده است.
بازسازی فیزیکی خانه ها بدون بازسازی فضای اجتماعی، روانشناختی، اقتصادی، فرهنگی و ارتباطی کارساز نبوده و نخواهد بود.
دفتر انجمن جامعه شناسی ایران در مناطق زلزله زده کرمانشاه در حال بررسی مسائل پسا زلزله ای است که حدود سه سال از آن می گذرد که در این نوشتار بعضی از آسیب هایی که هنوز برای جان زلزله زدگان است را به اشتراک می گذاریم:
۱- افراد زلزله زده کرمانشاه به هیچ عنوان به وضعیت پیشا زلزله بر نگشته اند.
۲- مصرف و فروش مواد مخدر به شدت در حال افزایش است، حتی به روستاها نیز کشیده شده است.
۳- خشونت در سطح خانواده و مردم زلزله زده افزایش یافته است، آستانه تحمل بسیار پایین است.
۴- امید در میان افراد زلزله زده کرمانشاه پایین است.
۴- نظام آموزشی در مدارس و دانشگاههای این مناطق دچار تزلزل شده است، ترک تحصیل، کاهش شدید انگیزه دانش آموزان به یادگیری و حتی معلمین به تدریس مشهود است.
۵- امنیت اجتماعی به خطر افتاده است-
جولان گروههای تبهکار در سطح شهر:
گروههای زیاد ارازل و اوباش و “خودزن” تشکیل شده که کار آنها تعرض به نوجوانان، باجگیری و …. به صورت برنامه ریزی شده با دیگران درگیر شده و سپس اقدام به خودزنی و یا دگر دوست زنی!!!
۵- با توجه به سایه نا امیدی و مشکلات به وجود آمده در توزیع کمک ها در روزهای اول زلزله، فرهنگ کار به شدت پایین آمده است.
۶- در حوزه فرهنگی غیر از مدارس که کارکرد خود را تا حدود زیادی از دست داده اند، خبری از فرهنگسرا، کتابخانه و همایش و نشست هایی نیست که قبل از زلزله در جریان بود. این مناطق قبل از زلزله نیز فاقد سینما بود.
۷- مستاجرینی که سه سال است منتظر وعده و وعیدهای مسولین برای دریافت زمین هستند، در بدترین شرایط قرار گرفته اند.
۸- مشکلات روانشناختی: مشکلات روانشناختی فقط به PTSD شب زلزله ختم نمی شود، بلکه شدت فشارها روز به روز بیشتر می شور، فشار بانک ها، ترس از آینده کودکان و نوجوانان، گرانی، وضعیت بغرنج معیشتی و غیره که کووید ۱۹ هم اضافه شده است.
۹- دگردیسی در نهاد خانواده در مناطق زلزله زده، تغییر ارزش ها، جایگاه سالمندان، وضعیت بغرنج زنان بی سرپرست، سرپرست، بد سرپرست و غیره ثبت شده است.
کوتاه سخن این که:
افراد زلزله زده کرمانشاه فاقد امنیت هستند، امنیت اجتماعی، سایکولوژی، اقتصادی و ……